Η διηγηματογραφία του Νικολαΐδη ανταποκρίθηκε επάξια στη λεπτότητα της τέχνης της μικρογραφίας και πέτυχε να ισορροπήσει στο αντιθετικό δίπολο που προσδιορίζει το διήγημα: τον παράδοξο συσχετισμό της στενής φόρμας και της εσωτερικής εμβάθυνσης. Ο συγγραφέας συνδυάζει τη λεπτή ψυχογράφηση των προσώπων με την αυστηρή λιτότητα στη γλώσσα, διαμορφώνοντας το προσωπικό του ύφος, ένα πυκνό δίκτυο υπαινιγμών, συμβόλων, αφηγηματικής οικονομίας, αμφισημιών και αποσιωπήσεων, ενδοσκόπησης των ηρώων, ισχυρής και προσχεδιασμένης δομής, χτισμένης με προσεκτική επιλογή καθεμιάς λέξης.

Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται εκτενής εισαγωγή μελέτη του Βασίλη Βασιλειάδη, δεκατρία από τα καλύτερα διηγήματα του Ν. Νικολαΐδη, κριτικές για το διηγηματογραφικό του έργο και Χρονολόγιο Ν. Νικολαΐδη.

Η ανθολογία περιλαμβάνει τα εξής διηγήματα: Οι υπηρέτες | Η κούκλα | Στριμμένη ψυχή | Μεταθάνατο | Η παραμονή του Σωτήρος | Το ξένο σκυλί | Ο Σκέλεθρας | Ο Αδέξιος | Το μυστικό | Σκρόφα | Τα κορόιδα | Σα σκυλί | Ο Γυριστής

Την επιμέλεια της έκδοσης είχε ο ακαδημαϊκός Λευτέρης Παπαλεοντίου. Ο Βασίλης Βασιλειάδης λέει χαρακτηριστικά: […] Ο συνδυασμός της εμβάθυνσης και του υπαινικτικού λεπτουργήματος που ανέμεναν οι δημοτικιστές από τη μικρή φόρμα του διηγήματος γνώρισε στη διηγηματογραφία του Νικολαΐδη στιγμές πλήρους ανταπόκρισης. «Να βρει ο ζουγράφος την πινελιά τη σωστή» ζητούσε ο Ψυχάρης από έναν άξιο και ικανό διηγηματογράφο στις αρχές του 20ού αιώνα. Και αυτή η μεταφορά λειτουργούσε στον Νικολαΐδη, εν μέρει και κυριολεκτικά: ναι, ο ζωγράφος και λογοτέχνης ήξερε να βάζει τη σωστή πινελιά.